Gardocki i Partnerzy na Poland Business Run 2023

Prawnicy Gardocki i Partnerzy wzięli udział w biegu charytatywnym Fundacji Poland Business Run, który odbył się 3 września 2023 r. w Krakowie, Warszawie, Zakopanem i innych miastach.

Drużyna „Gardocki i Partnerzy ŚMIAŁY TEAM” pokonała sztafetę 5 x 4 km.

W skład drużyny weszli:

  • Kinga Tabor -Kłopotowska
  • Anita Turek
  • Anna Maksymiuk
  • Piotr Glonek
  • Krzysztof Gardocki
  • Magdalena Bartman
  • Anna  Wojciechowska
  • Monika Korycka
  • Maciej Rogowiec

https://polandbusinessrun.pl/

Gardocki i Partnerzy na rajdzie rowerowym FRRuuu 2023

Rowerowa Gra Miejska FRRuuu 2023 to kolejna inicjatywa sportowa, w której bierze udział drużyna Gardocki i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni. Na kanwie dobrej zabawy postanowiliśmy uczcić jubileusz 20-lecia kancelarii.

https://rajdrowerowy.pl/

Wyruszamy 16 września z Warszawy (plaża Wilanów) w dwóch zespołach w składzie:

zespół 1:
Magdalena Bartman,
Joanna Kazimierczak, Arkadiusz Bednarczyk, Krzysztof Gardocki

zespół 2:
Monika Korycka, Paweł Nowicki, Dagmara Tyszkiewicz, Sylwester Franaszczyk

Gardocki i Partnerzy w Sztafecie Maratońskiej 2023

Prawnicy Gardocki i Partnerzy wezmą udział w biegu charytatywnym Sztafety Maratońskiej w Warszawie (klasyfikacji branżowej prawników), który odbędzie się 24 września 2023 r.

Dystans 42 km został podzielony na trzy etapy: 10 km pobiegnie Piotr Glonek, 18 km – Magdalena Bartman i 14 km – Anna Maksymiuk.

Drużyna „Gardocki i Partnerzy ŚMIAŁY TEAM” łączy siły, żeby pomagać tym, którzy tej pomocy bardzo potrzebują i zdecydowała się w tym roku wesprzeć Fundację „Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową”. Będzie to godne uczczenie 20-lecia Kancelarii.

Zbiórkę prowadzimy na profilu drużyny Gardocki i Partnerzy „ŚMIAŁY TEAM” pod linkiem:

https://rejestracja.maratonwarszawski.com/pl/charity/16174

Informacje organizacyjne o Sztafecie Maratońskiej

W drużynie siła!

Nic nie motywuje i nie wzmaga takich emocji tak, jak rywalizacja drużynowa. Dlatego warto wspólnie wziąć udział w święcie biegania, jakie opanowuje stolicę Polski co roku w ostatnią niedzielę września i poczuć atmosferę Maratonu Warszawskiego!

Trasa

Uczestnicy Sztafety Maratońskiej startują wraz z maratończykami na WSPÓLNEJ TRASIE, która przebiegać będzie przez serce stolicy i atrakcyjnie turystycznie lokalizacje, jak Łazienki Królewskie, Mosty: Gdański i Świętokrzyski, Plac Trzech Krzyży, Rondo de Gaulle’a, Nowy Świat aż do Placu Zamkowego na Starym Mieście.

#BiegamDobrze
Przy organizacji Sztafety Maratońskiej nie może zabraknąć akcji #BiegamDobrze. Jest to inicjatywa, która pozwala połączyć bieganie i pomaganie. Jej uczestnicy zebrali już blisko 7 milionów złotych na rzecz partnerskich organizacji dobroczynnych. Do biegu można zapisać się poprzez ścieżkę charytatywną #BiegamDobrze. Zakładając swoją wirtualną zbiórkę pozyskujemy środki na ważne społeczne cele.

Z czego wynika tak duży przyrost upadłości konsumenckich w 2023 r.?

Jakie są przyczyny wzrostu liczby upadłości konsumenckich w 2023? Czy to będzie rekordowy rok pod względem liczby ogłoszonych upadłości? Szukając przyczyn wzrostu liczby upadłości konsumenckich w 2023 roku w stosunku do 2022 roku, wskazałbym na trzy podstawowe elementy – analizuje dla portalu Infor.pl Piotr Glonek, radca prawny, doradca restrukturyzacyjny.

Po pierwsze – konsument jest świadomy

Po pierwsze, rośnie wśród konsumentów świadomość prawna, a jednocześnie obiektywnie rośnie bieżąca potrzeba skorzystania przez nich z instrumentu prawnego jakim jest upadłość konsumencka.

Od kilku lat systematycznie widzieliśmy trend corocznego wzrostu liczby ogłaszanych upadłości konsumenckich. W każdym kolejnym roku większa liczba Polaków ogłaszała upadłość konsumencką. Wyjątkiem był jedynie 2022 rok, w którym ogłoszono mniej upadłości niż w roku poprzedzającym. W 2023 roku trend wzrostu liczby ogłaszanych upadłości powraca. Przyczyną wzrostu popularności tej formy postępowania były zmiany prawa upadłościowego, prowadzące do zliberalizowania zasad ogłaszania upadłości konsumenckich, w tym w szczególności nowelizacja przepisów dokonana w marcu 2020 roku.

Zmiany prawa były też odpowiedzią na rosnącą w ostatnich latach potrzebę skorzystania z instrumentów oddłużeniowych. Ostatnie lata obfitowały w wydarzenia, które odbiły się wyraźnie na kondycji finansowej polskiego społeczeństwa. Zdaniem wielu ekonomistów, skumulowane efekty pandemii, wzrostu cen podstawowych produktów, rosnącej inflacji, zwiększonych kosztów życia oraz skokowego wzrostu rat kredytów, widoczne będą właśnie w 2023 roku i przekładać się mogą na duży wzrost liczby ogłaszanych upadłości.

O tym, iż Polacy coraz słabiej sobie radzą z obsługą należności mogą świadczyć informacje z biur informacji kredytowych (np. KRD) o wzrastającym zadłużeniu Polaków. Rośnie też grupa osób ubiegających się o wsparcie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, którzy nie radzą sobie z obsługą kredytu, pomimo trwającego programu ustawowych wakacji kredytowych. Te pochodzące z różnych źródeł informacje, w połączeniu ze statystykami ogłoszonych upadłości w pierwszym kwartale 2023 roku nakazują zakładać, iż będzie to rok rekordowej liczby ogłoszonych upadłości.

Po drugie – sądy pracują efektywniej

Po drugie, różnica w liczbie ogłaszanych upadłości pomiędzy 2023 i 2022 rokiem wynika także z tego, iż w ubiegłym roku sądy zmagały się z zatorami w rozstrzyganiu wniosków, jakie powstały w pierwszych miesiącach wdrażania Krajowego Rejestru Zadłużonych. Działanie tego systemu teleinformatycznego (powołanego do życia w grudniu 2021 r.), w szczególności w początkowym okresie nastręczało wiele trudności, zarówno sądom, jak i dłużnikom i wierzycielom. Widoczne to było w statystykach Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej dotyczących składanych wniosków oraz ogłaszanych upadłości konsumenckich.

Podczas gdy w 2021 roku ogłaszano średnio miesięcznie ponad 1500 upadłości konsumenckich, w pierwszych miesiącach 2022 roku, ta liczba spadła prawie o 1/3 i dopiero w drugiej połowie 2022 roku, ustabilizowała się i zbliżyła się do wartości miesięcznych z 2021 roku. Aktualny wzrost liczby ogłaszanych upadłości (w marcu 2023 roku padł rekord i przekroczona została liczba 2000 upadłości) jest też przejawem tego, iż sądom udało się poprawić efektywność pracy w nowym systemie i zredukować zaległości w rozstrzyganiu wniosków.

Po trzecie – nieudane restrukturyzacje

Po trzecie, wzrost liczby upadłości konsumenckich w 2023 roku, jest też – w pewnej części – pokłosiem nieudanych restrukturyzacji przedsiębiorców. Równolegle z rosnącą popularnością upadłości konsumenckiej, w ostatnich latach mieliśmy ogromny wzrost liczby otwieranych postępowań restrukturyzacyjnych, w tym także przez osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.

Część z dużej liczby restrukturyzacji otwartych w 2021 i 2022 roku nie odnosi efektu i naturalną konsekwencją takiej nieudanej restrukturyzacji jest upadłość. Przedsiębiorcy, będący osobami fizycznymi mogą skorzystać z możliwości ogłoszenia upadłości konsumenckiej, co jest dopuszczalne po spełnieniu określonych wymagań (złożenie wniosku o wykreślenie z CEIDG i posiadanie statusu konsumenta w dacie złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości). Potwierdzeniem tej tezy i tendencji, może być fakt, iż jak wynika z danych COIG, rośnie liczba ogłaszanych upadłości konsumenckich przez osoby, które w ciągu 12 miesięcy przed ogłoszeniem upadłości prowadziły działalność gospodarczą.

Problem z odzyskaniem wywłaszczonych nieruchomości

Dyspozycja art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami najdobitniej pokazuje, że przepisy dotyczące wywłaszczenia nie zawsze sformułowane są w sposób pełny i wyczerpujący – komentują na łamach Rzeczpospolitej adwokat Anna Maksymiuk i aplikantka radcowska Paula Radecka.

Wywłaszczenie nieruchomości to pozbawienie osób fizycznych lub osób prawnych, najczęściej w drodze decyzji, ale nie tylko, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

Taka definicja „wywłaszczenia” znajduje się w art. 112 ust. 2 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (DzU 1997 nr 115 poz. 741, t.j. DzU 12023 poz. 344). Choć przepis ten odwołuje się wyłącznie do odjęcia prawa w drodze decyzji administracyjnej, to status nieruchomości wywłaszczonych w kontekście zwrotu wywłaszczonych nieruchomości – zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego – powinien obejmować również nieruchomości nabyte w drodze negocjacji przedwywłaszczeniowych (prowadzonych w trybie art. 114 ustawy o gospodarce nieruchomościami) w drodze umowy cywilnoprawnej. Ponadto ze skutkiem wywłaszczenia mamy do czynienia – jak to potwierdził Trybunał Konstytucyjny – również w przypadku, gdy do pozbawienia własności dochodzi wskutek decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, tak zwanej decyzji zintegrowanej wydawanej na podstawie ustawy z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Wywłaszczenie to więc nic innego jak przymusowe pozbawienie lub ograniczenie konstytucyjnie chronionego prawa własności, z tym zastrzeżeniem, że jest ono dopuszczalne, gdy jest jedyną drogą do zrealizowania celu publicznego, np. wybudowania drogi, autostrady, obiektu ochrony zdrowia czy linii kolejowej, portu lotniczego.

Kwestia celu

Wywłaszczenie nieruchomości nie zawsze jest jednak procesem nieodwracalnym, ponieważ niejednokrotnie zdarza się, że nieruchomość okaże się zbędna na cel, na jaki została wywłaszczona, i powinien nastąpić jej zwrot. Kwestię zwrotu wywłaszczonych nieruchomości regulują przepisy art. 136, art. 137 i dalsze ustawy o gospodarce nieruchomościami. Po pierwsze, poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu nieruchomości, gdy wywłaszczona nieruchomość ma być użyta na inny cel niż określony w decyzji o wywłaszczeniu. Po drugie, poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu nieruchomości, gdy wywłaszczoną nieruchomość uznaje się za zbędną na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.

Art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami wymienia wyraźnie sytuacje, kiedy odpowiednio stosuje się przepisy o zwrocie wywłaszczonych nieruchomości z ustawy o gospodarce nieruchomościami, czyli przepisy art. 136 i 137 i następne tej ustawy. Oznacza to, że ustawa o gospodarce nieruchomościami przewiduje wyraźnie, że przepisy regulujące zasady zwrotu wywłaszczonych nieruchomości (art. 136 i 137 i następne) stosuje się, jeżeli wywłaszczenie nastąpiło na podstawie następujących aktów prawnych: art. 6 lub art. 47 ustawy z 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (DzU z 1974 r. poz. 64 oraz z 1982 r. poz. 79), ustawy z 22 maja 1958 r. o terenach dla budownictwa domów jednorodzinnych w miastach i osiedlach (DzU z 1958, poz. 138, z 1961 r. poz. 47 i 159 oraz z 1972 r. poz. 192), ustawy z 31 stycznia 1961 r. o terenach budowlanych na obszarach wsi (DzU z 1969 r. poz. 216, z 1972 r. poz. 312 oraz z 1985 r. poz. 99), art. 22 ustawy z 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (DzU z 1969 r. poz. 159, z 1972 r. poz. 193 oraz z 1974 r. poz. 84), ustawy z 6 lipca 1972 r. o terenach budownictwa jednorodzinnego i zagrodowego oraz o podziale nieruchomości w miastach i osiedlach (DzU poz. 192, z 1973 r. poz. 282 oraz z 1985 r. poz. 99) oraz do nieruchomości wywłaszczonych na rzecz państwowych i spółdzielczych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, jak również do gruntów wywłaszczonych na podstawie odrębnych przepisów w związku z potrzebami Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Ponadto przepisy ustawy o gospodarce nieruchomości, regulujące zasady zwrotu wywłaszczonych nieruchomości, stosuje się odpowiednio do nieruchomości nabytych na rzecz Skarbu Państwa albo gminy odpowiednio na podstawie: art. 5 i art. 13 ustawy z 25 czerwca 1948 r. o podziale nieruchomości na obszarach miast i niektórych osiedli (DzU poz. 240 oraz z 1957 r. poz. 172); art. 9 dekretu z 26 kwietnia 1949 r. o nabywaniu i przekazywaniu nieruchomości niezbędnych dla realizacji narodowych planów gospodarczych (DzU z 1952 r. poz. 31); ustawy z 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (DzU z 1991 r. poz. 127, ze zm.).

Brak odesłania

Problemem dostrzeżonym przez Trybunał Konstytucyjny był brak odesłania w art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami do tych wszystkich wypadków, gdy źródłem wywłaszczenia były inne akty prawne lub zdarzenia prawne takie jak wszelkie specustawy oraz sytuacje, gdy do skutku wywłaszczenia doszło w związku z nabyciem nieruchomości w toku negocjacji przedwywłaszczeniowych w drodze umowy cywilnoprawnej. Z kolei z art. 21 ust. 2 w związku z art. 64 ust. 2 Konstytucji RP wynika reguła, że byłemu właścicielowi wyzutemu z własności wskutek bezcelowego wywłaszczenia przysługuje konstytucyjne roszczenie o zwrot własności jak każdemu innemu właścicielowi, który znalazł się w podobnej sytuacji. Brak jednoznacznego odesłania w przepisach regulujących wywłaszczenie do przepisów regulujących zasady zwrotu wywłaszczonych nieruchomości według ustawy o gospodarce nieruchomościami doprowadził do wydawania licznych niekorzystnych orzeczeń sądów administracyjnych odmawiających zwrotu wywłaszczonych nieruchomości, jeśli wywłaszczenie okazało się być zbędne. Trybunał Konstytucyjny starał się położyć temu kres, jednak wydaje się, że najkorzystniejszym rozwiązaniem byłaby nowelizacja art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami poprzez poszerzenie katalogu aktów prawnych, wobec których mają zastosowanie zasady regulujące zwrot wywłaszczonych nieruchomości, aby zasady te były uregulowane kompleksowo w jednym akcie prawnym bez konieczności tworzenia skomplikowanych wywodów prawnych przez podmioty dochodzące swoich praw.

W przedmiocie wykładni przepisu art. 216 u.g.n. w brzmieniu jeszcze sprzed nowelizacji ustawy 9 listopada 2012 r. wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 19 maja 2011 r. (sygn. SK 9/08). Trybunał wskazał, że przyjęta przez ustawodawcę w art. 216 ust. 1 ustawy technika enumeratywnego wyliczenia przepisów, do których stosuje się przepisy rozdziału 6 działu III ustawy, powoduje, że wykładnia sądów administracyjnych, oparta na zasadzie legalizmu, nie może „dodawać” art. 47 ust. 1 do przepisów wyliczonych enumeratywnie w art. 216 ust. 1 ustawy, gdyż sądy te weszłyby w kompetencje ustawodawcy.

Wyrok Trybunału oznaczał konieczność interwencji ustawodawcy w celu uwzględnienia art. 47 ust. 1 ustawy o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości wśród przepisów wymienionych w art. 216 ust. 1 u.g.n., do których stosuje się przepisy rozdziału 6 działu III komentowanej ustawy, aby usunąć orzeczoną niekonstytucyjność.

Kolejny problem

Przepis art. 47 ust. 1 ustawy o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości nie był jednak jedynym „pominiętym” w treści art. 216 u.g.n. przepisem. W wyroku z 30 czerwca 2021 r. Trybunał Konstytucyjny uznał art. 216 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami za niezgodny z art. 2, art. 64 ust. 1–3, art. 32 ust. 1 i 2, art. 21 ust. 1 i 2, art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie, w jakim wyklucza odpowiednie stosowanie przepisów rozdziału 6 działu III tej ustawy o zwrocie wywłaszczonych nieruchomości do nieruchomości nabytych przez Skarb Państwa na podstawie tzw. specustawy drogowej. W skardze konstytucyjnej do Trybunału Konstytucyjnego obywatele wskazali, że utracona nieruchomość powinna być przywracana w każdym przypadku, gdy okazała się ona zbędna na cele wywłaszczenia. Inaczej daje to podstawę do nadużyć i wykorzystywania procedury pozyskiwania nieruchomości w trybie specustawy bez zamiaru budowy drogi. W ocenie RPO natomiast niemożność zwrotu nieruchomości przejętej na potrzeby budowy dróg publicznych na podstawie specustawy jest sprzeczna z konstytucyjnymi gwarancjami ochrony przed nieuzasadnionym wywłaszczeniem. Chodzi o sytuację, w której państwo przejmuje nieruchomość pod cel publiczny, np. budowę drogi.

Powyższe wyliczenie pokazuje skalę problemu związanego z zastosowaniem art. 136 ustawy o gospodarce nieruchomościami z perspektywy brzmienia art. 216 u.g.n. Przy czym nadmienić należy, że wspomniane przepisy „specustawy drogowej” oraz ustawy o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości nie były jedynymi pominiętymi w treści przepisu art. 216. Przytoczyć tu można na przykład wyroki Trybunału Konstytucyjnego w następujących sprawach: wyrok z 24 października 2001 r. sygn. akt SK 22/01, wyrok z 9 grudnia 2008 r. sygn. akt 43/07. Zgodzić się należy z konkluzją rzecznika praw obywatelskich, że z punktu widzenia osób wywłaszczanych i organów rozstrzygających sprawy zwrotowe celowa i właściwa byłaby taka korekta przepisów, by nie ulegało żadnej wątpliwości, w jakim zakresie i w jakich sytuacjach prawo żądania zwrotu nieruchomości wywłaszczonych może być skutecznie dochodzone przed organami państwa.

Kłopot z właściwą interpretacją

Problematyka zwrotu wywłaszczonych nieruchomości jest zagadnieniem rozległym. Dyspozycja art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami najdobitniej pokazuje, że przepisy dotyczące wywłaszczenia nie zawsze sformułowane są w sposób pełny i wyczerpujący, a obywatele w celu ochrony swoich słusznych spraw sięgać muszą po pomoc Trybunału Konstytucyjnego. Aktualnie problemy interpretacyjne pojawiające się w związku ze stosowaniem przepisów o wywłaszczeniu nieruchomości znajdują zazwyczaj rozwiązanie w bogatym dorobku doktryny i orzecznictwa. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 30 czerwca 2021 r. (sygn. SK 37/19) wskazał, że obowiązuje generalna ogólnosystemowa regulacja zwrotu wywłaszczonych bezcelowo nieruchomości. Trybunał wywiódł, że „brak regulacji szczegółowej wobec określonego przypadku podobnego powoduje, że w myśl zasady równej ochrony własności regulacja generalna powinna mieć zastosowanie do wypadku wprost nią nieobjętego, ale rodzajowo zbliżonego. Wydaje się jednak, że ingerowanie przez ustawodawcę w sferę konstytucyjnie zagwarantowanych praw winno znaleźć odbicie w pełnej i kompleksowej regulacji ustawowej tej instytucji, a nie ograniczać się do dorobku orzeczniczego Trybunału Konstytucyjnego.

Urlopy macierzyński i rodzicielski. Co się zmieniło w prawie pracy w 2023 roku?

W bieżącym roku rząd wprowadził sporo zmian w Kodeksie pracy. To m.in. wydłużenie urlopu rodzicielskiego i przyznanie jego nieprzenoszalnej części każdemu z pracujących rodziców. Jakie są pozostałe zmiany w prawie pracy, szczególnie istotne dla pracowników, którzy są rodzicami – analizują na łamach Gazety Prawnej radca prawny Iwona Smolak i aplikant adwokacki Paweł Piotrowski.

Urlop macierzyński. Wnioski także w formie elektronicznej

Ostatnia nowelizacja przepisów dotyczących urlopu macierzyńskiego w głównej mierze dotyczyła zmian, które miały doprowadzić do łatwiejszego składania wniosków o udzielanie urlopu macierzyńskiego osobom uprawnionym oraz wniosków o rezygnację z korzystania z części urlopu macierzyńskiego. Zmiany w przepisach spowodowały, że wnioski będą mogły być składane nie tylko w wersji papierowej, ale także elektronicznej (art. 180 §16 kp).

Urlop rodzicielski. Wydłużenie urlopu i brak możliwości przeniesienia

Zdecydowana większość zmian, jakie zaszły w Kodeksie Pracy, dotyczyła urlopu rodzicielskiego. Ma to bezpośredni związek z celami tzw. Dyrektywy „work life balance” (2019/1158), która ma za zadanie zachęcić ojców do korzystania z urlopu rodzicielskiego.

Zmianie uległy następujące obszary:

  • przepisy dotyczące wnioskowania i udzielania urlopu rodzicielskiego;
  • przepisy dotyczące wnioskowania i korzystania z łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy;
  • przepisy dotyczące korzystania z urlopów związanych z rodzicielstwem w przypadku adopcji dziecka i przyjęcia dziecka na wychowanie;
  • wydłużono wymiar urlopu rodzicielskiego i przyznano jego nieprzenoszalną część każdemu z pracujących rodziców;
  • uniezależniono prawo pracownika (ojca dziecka) do urlopu rodzicielskiego od pozostawania przez matkę dziecka w zatrudnieniu w dniu porodu.

Urlop rodzicielski. Ile wynosi?

Wydłużenie wymiaru urlopu rodzicielskiego i przyznanie jego nieprzenoszalnej części każdemu z pracujących rodziców.

Nowe brzmienie art. 1821a§1 kp wskazuje, że wymiar urlopu rodzicielskiego będzie wynosił:

  • 41 tygodni (poprzednio 32 tyg.) w przypadku o którym mowa w art. 180§1 pkt 1 kp, czyli w sytuacji urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
  • 43 tygodnie (poprzednio 34 tyg.) w przypadku o którym mowa w art. 180 §1 pkt 2-5 kp, czyli w sytuacji urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie.

Zgodnie z art. 1821a§2 kp. – pracownicy, będący rodzicami dziecka posiadającego zaświadczenie o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” – czyli zaświadczenie stwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, mają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze:

  • 65 tygodni w przypadku o którym mowa w art. 180§1 pkt 1 kp;
  • 67 tygodnie w przypadku o którym mowa w art. 180 §1 pkt 2-5.

Całkowitą nowością jest wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą- każdemu z rodziców dziecka przysługuje wyłączne prawo 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. Nie ma możliwości przeniesienia na drugiego z rodziców prawa do tego urlopu. Zasiłek za okres urlopu rodzicielskiego, w tym 9 tyg. urlopu przysługującego wyłącznie każdemu z rodziców dziecka, wynosi 70 % podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego.

Istnieje możliwość złożenia przez matkę, w terminie nie późniejszym niż 21 dni po porodzie pisemnego wniosku o wypłacenie jej zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, z wyłączeniem 9 tygodni przysługujących ojcu dziecka. W takiej sytuacji zasiłek macierzyński będzie wynosił 81,5 % podstawy wymiaru zasiłku za cały ten okres.

Zmiany w zasadach wnioskowania o urlop rodzicielski

Podobnie jak przy zmianach we wnioskowaniu o urlop macierzyński, także wniosek o urlop rodzicielski będzie mógł być składany w wersji elektronicznej.

Korzystanie z łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy

W dalszym ciągu będzie możliwe korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który udzielił mu urlopu. Praca taka może być wykonywana w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, a urlopu rodzicielskiego udziela się na pozostała część wymiaru etatu.

Zgodnie z art. 1821f § 1 kp. w przypadku łączenia przez pracownika – (rodzica dziecka) korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu – wymiar urlopu rodzicielskiego ulega wydłużeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy wykonywanej przez pracownika w trakcie korzystania z urlopu lub jego części, nie dłużej jednak niż do:

  • 82 tygodni – w przypadku, o którym mowa w art. 180 § 1 pkt 1 kp, czyli w sytuacji urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
  • 86 tygodni – przypadkach, o których mowa w art. 180 § 1 pkt 2-5 kp, czyli w sytuacji urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie.

Natomiast w przypadku łączenia przez pracownika – (rodzica dziecka) posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu – wymiar urlopu rodzicielskiego ulega wydłużeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy wykonywanej przez pracownika – rodzica dziecka w trakcie korzystania z urlopu lub jego części, nie dłużej jednak niż do:

  • 130 tygodni – w przypadku, o którym mowa w art. 180 § 1 pkt 1 kp;
  • 134 tygodni – w przypadkach, o których mowa w art. 180 § 1 pkt 2-5 kp.

Jak można wyczytać z treści motywu 20go Dyrektywy 2019/1158 celem jej jest zachęcenie ojców do skorzystania z urlopu rodzicielskiego, a jednocześnie utrzymanie prawa każdego z rodziców do co najmniej czterech miesięcy urlopu rodzicielskiego.

Zapewnienie dwóch miesięcy urlopu rodzicielskiego dla każdego rodzica – bez prawa przeniesienia tego prawa na drugiego rodzica – ma na celu zachęcenie ojców do korzystania z przysługującego im prawa i spędzenia czasu z dzieckiem.

Rozwiązanie to również promuje i ułatwia powrót matek na rynek pracy po okresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.

Zmiany w uprawnieniach pracowniczych związanych z rodzicielstwem

Ostatnia nowelizacja Kodeksu pracy wiązała się z istotnymi zmianami w uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem. Zmiany te są pochodną założeń dyrektywy 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów tzw. dyrektywa work-life balance, która zwróciła uwagę na poważny problem pracujących rodziców w utrzymaniu odpowiedniej równowagi pomiędzy życiem zawodowym, a prywatnym – komentują na łamach Gazety Prawnej radca prawny Iwona Smolak i aplikant adwokacki Paweł Piotrowski.

Jak wskazuje treść wspomnianej dyrektywy równowaga między życiem zawodowym a prywatnym wciąż jest dużym wyzwaniem dla wielu rodziców i pracowników pełniących obowiązki opiekuńcze, w szczególności na coraz większą powszechność wydłużonych godzin pracy oraz zmiennych rozkładów pracy.

W konsekwencji wprowadzono do Kodeksu pracy szereg zmian lub całkowicie nowych regulacji w następujących obszarach:

  • ochrona stosunku pracy w związku z rodzicielstwem
  • urlop macierzyński
  • urlop rodzicielski
  • urlop ojcowski
  • urlop opiekuńczy
  • zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej
  • elastyczna organizacja pracy w związku z rodzicielstwem

Ochrona stosunku pracy w związku z rodzicielstwem

Wskutek nowelizacji Kodeksu pracy zmianie uległ art. 177 kp, który był stosowany do pracowników korzystających z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego i urlopu ojcowskiego.

Zgodnie z obecną regulacją, w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego, a także od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu ojcowskiego albo jego części – do dnia zakończenia tego urlopu pracodawca nie może:

1) prowadzić przygotowań do wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy z tą pracownicą lub tym pracownikiem;

2) wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z tą pracownicą lub tym pracownikiem, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z ich winy i reprezentująca pracownicę lub pracownika zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.

Uchylone w art. 177 kp. został uchylony §2, który wyłączał z zakresu podmiotowego ochrony pracownice zatrudnione w okresie próbnym nieprzekraczającym miesiąca.

Według nowego brzmienia art. 177 kp pracownice zatrudnione na podstawie umowy o pracę na okres próbny korzystają ze szczególnej ochrony niezależnie od długości okresu próbnego (art. 177§1 kp).

W przeciwieństwie do poprzedniego brzmienia artykułu ochroną został objęty także okres od złożenia przez pracownika wniosku o: urlop macierzyński, urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlop ojcowski , urlop rodzicielski albo ich część. Pamiętać jednak należy, że w przypadku złożenia przez pracownika wniosku o urlop wcześniej niż przewidziany w przepisach termin, ochrona zacznie obowiązywać dopiero od :

  • 14-ego dnia przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu macierzyńskiego oraz części urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego;
  • 21-ego dnia przed rozpoczęciem korzystania z urlopu rodzicielskiego albo jego części;
  • 7-ego dnia przed rozpoczęciem korzystania z urlopu ojcowskiego albo jego części.

Na uwagę zasługuje również nowy zapis, który zakazuje pracodawcy prowadzenia przygotowań do rozwiązania lub wypowiedzenia stosunku pracy w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego, a także od dnia złożenia przez pracownika wniosku o któryś w w/wskazanych urlopów.

Termin „prowadzenie przygotowań do rozwiązania lub wypowiedzenia stosunku pracy (…)”, na pierwszy rzut oka może stanowić duże problemy interpretacyjne, zważywszy na brak orzecznictwa w tym zakresie. Niemniej jednak za rozpoczęcie takich działań można by było uznać m.in. poszukiwanie przez pracodawcę nowego pracownika i prognozowanie definitywnego zastąpienia pracownika przed końcem okresu ochronnego.

Podobnie jak w poprzednim brzmieniu przepisu, wyjątkami od zakazu wypowiadania pracownikom umów o pracę w okresach ochronnych jest ogłoszenie upadłości lub likwidacja pracodawcy. Jednakże art. 177 §4 k.p. wskazuje, że w takim przypadku pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę lub pracownika zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy lub pracownikowi przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Nowością jest regulacja zawarta w art. 177 §41 kp zgodnie z którym udowodnienie istnienia przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika jak i przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy spoczywa na pracodawcy, a zatem jest to konstrukcja odwróconego ciężaru dowodowego znana już w sprawach o naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu.

Powyższe zmiany oraz te, które będą omówione w dalszym cyklu tematyki uprawnień pracowniczych w związku z rodzicielstwem są ważnym krokiem w kierunku zabezpieczenia pracowników, którzy decydują się na rodzicielstwo. Problem demograficzny jest powszechnie znany dlatego stworzenie odpowiednich bezpiecznych warunków pracownikom którzy decydują się na rodzicielstwo jest szczególnie ważne z punktu widzenia całego państwa.

Konferencja Golden Solutions „Wyzwania działów antyfraudowych”

14 września 2023 r. odbędzie się konferencja „Wyzwania działów antyfraudowych” organizowana przez Golden Solutions w hotelu Warsaw Airport Okęcie. Kinga Tabor-Kłopotowska omówi temat: „Postępowanie karne jako skuteczna droga dochodzenia praw instytucji finansowych i efektywnego odzyskania utraconego kapitału – kwestie praktyczne, rodzaje najczęstszych przestępstw przeciwko mieniu, statystyki, trendy, kierunki”:

  • ustalenia pokrzywdzonego i zawiadomienie o przestępstwie
  • postępowanie dowodowe i aktywność procesowa pokrzywdzonego
  • współpraca z zagranicznymi organami ścigania
  • praktyczne problemy pokrzywdzonego.

WYZWANIA DZIAŁÓW ANTYFRAUDOWYCH

 

Konferencja Pulsu Biznesu „Grupy kapitałowe”

17 października 2023 r. odbędzie się konferencja „Grupy kapitałowe” organizowana przez Puls Biznesu, podczas której wystąpią Piotr Glonek oraz Marcin Malinowski i omówią temat: „Statut w grupie kapitałowej”:

  • granice dopuszczalnej modyfikacji (w umowie lub statucie spółki) ustawowych zasad funkcjonowania spółek uczestniczących w grupie spółek,
  • dodatkowa ochrona interesu wspólników spółki zależnej lub osób trzecich na podstawie zapisów umowy albo statutu spółki zależnej,
  • możliwość przyznania dodatkowych uprawnień dla spółki dominującej w umowie albo statucie spółki zależnej.

https://www.pb.pl/konferencje/grupy-kapitalowe-64696a05-914c-48bf-b847-fdf260f1a0f9

 

Szkolenie C.H. Beck i Gardocki i Partnerzy „Zarządzanie sytuacją kryzysową przedsiębiorstwa w praktyce”

10 września 2023 r. odbędzie się szkolenie organizowane w ramach „Beck Akademia” przez kancelarię Gardocki i Partnerzy oraz wydawnictwo C.H. Beck „Zarządzanie sytuacją kryzysową przedsiębiorstwa w praktyce”.

  • Niewypłacalność kontrahentów
  • Problemy z cashflow
  • Renegocjacje umów
  • Najnowsze trendy w windykacji

Nowe regulacje prawne dotyczące upadłości i restrukturyzacji, rozwój narzędzi cyfrowych w otoczeniu prawnym, dynamicznie zmieniające się warunki gospodarcze zarówno krajowe jak i globalne – warunki, które mają i będą miały swoje konsekwencje finansowe dla przedsiębiorców i ich biznesów, konieczność korzystania z instrumentów przewidzianych w prawie restrukturyzacyjnym i upadłościowym.

W grudniu 2021 roku w ramach ustawy Prawo restrukturyzacyjne wprowadzono do obrotu prawnego tzw. „Postępowanie o zatwierdzenie układu 2.0”, czyli znowelizowane postępowanie o zatwierdzenie układu. Postępowanie to w 2022 roku stało się najbardziej popularną, najczęściej wybieraną przez przedsiębiorców formą postępowania restrukturyzacyjnego. Jest to postępowanie odformalizowane, inicjowane przez samego dłużnika bez ingerencji i udziału sądu restrukturyzacyjnego. Wymaga przygotowanego, profesjonalnego i aktywnego działania samego restrukturyzowanego oraz wspierającego go nadzorcę układu. Stosowanie w praktyce przepisów regulujących tą formę postępowania restrukturyzacyjnego nadal budzi wątpliwości.

Przełom 2021/2022 roku przyniósł także początek „rewolucji technologicznej” jeżeli chodzi o sposób prowadzenia postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych, a mianowicie wprowadzenie Krajowego Rejestru Zadłużonych. Wykorzystanie tego narzędzia jest nadal dużym wyzwaniem dla dłużników i wierzycieli.

Rok 2023 powinien przynieść kolejne zmiany w dziedzinie prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego związane z implementacją tzw. unijnej Dyrektywy Drugiej Szansy (Dyrektywy 2019/1023 w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/113279 z 20 czerwca 2019 r.)

Szkolenie prowadzą prawnicy, doradcy restrukturyzacyjni i ekonomiści z wieloletnim doświadczeniem, którzy na co dzień mają do czynienia ze sprawami kryzysowymi dotyczącymi niewypłacalności, konieczności renegocjacji umów, zmiany modelu biznesowego i finansowego, zatorów płatniczych, sporów w zakresie roszczeń finansowych i postępowań windykacyjnych, a także odpowiedzialności spółek i managerów z tytułu pełnionych funkcji.

https://www.akademia.beck.pl/szkolenie/1269-zarzadzanie-sytuacja-kryzysowa-przedsiebiorstwa-w-praktyce