Bezumowne korzystanie z nieruchomości – jakie mogą być konsekwencje?

1 marca 2018  |  
Autor: Anita Turek

Media

Właściciel może domagać się rekompensaty

Z różnych przyczyn – politycznych czy gospodarczych – zdarzają się sytuacje, że ktoś inny – bez woli, a czasem również wiedzy właściciela – posiada jego nieruchomość czerpiąc z niej korzyści. Z bezumownym korzystaniem z nieruchomości przez osoby trzecie mamy najczęściej do czynienia w przypadku odmowy wydania nieruchomości po upływie terminu obowiązywania umowy dzierżawy czy leasingu. Właściciel może wówczas domagać się rekompensaty z odpowiedniego tytułu, jednak dochodzenie roszczeń uzupełniających jest ograniczone czasowo, przedawniają się one z upływem roku od dnia zwrotu nieruchomości.

O bezumownym korzystaniu z nieruchomości możemy mówić także w sytuacji nieważnej decyzji administracyjnej, na podstawie której nieruchomość została oddana we władanie Skarbu Państwa czy samorządu, a obecnie jej posiadanie przywrócono właścicielowi.

Właściciel takiej nieruchomość ma możliwość prawną dochodzenia roszczeń, które zrekompensowałyby mu szkodę za okres, w jakim nie mógł korzystać ze swojej własności i czerpać z niej pożytków. Właściciel może wówczas domagać się rekompensaty z odpowiedniego tytułu. Możliwość dochodzenia tych roszczeń oraz ich zakres uzależniony jest jednak od tego, czy osoba trzecia była posiadaczem w dobrej czy złej wierze.

Za posiadacza w dobrej wierze uznaje się osobę, która jest przekonana, że przysługuje jej prawo do nieruchomości, które faktycznie wykonuje. Takie przekonanie musi jednak wynikać z usprawiedliwionych okoliczności – często podawanym przykładem posiadania w dobrej wierze jest nabycie nieruchomości w drodze notarialnej umowy kupna-sprzedaży przy późniejszym stwierdzeniu jej nieważności. Kodeks cywilny chroni zatem posiadacza w dobrej wierze i co do zasady nie można więc dochodzić roszczeń uzupełniających wobec niego. Nabywa on również własność pożytków naturalnych – np. owoce zebrane z drzew, zebrane płody rolne – oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne – np. czynsz najmu.

Sytuacja zmienia się jednak z chwilą, gdy posiadacz w dobrej wierze dowiaduje się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa. Właściciel wówczas ma prawo dochodzić wszelkich roszczeń, w tym domagać się zwrotu pobranych pożytków – np. czynszu najmu czy płodów rolnych.

Posiadacz w złej wierze ma podobny status jak posiadacz w dobrej wierze, który pozyskał już wiedzę o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa, z tym, że jest jednak zobowiązany dodatkowo zwrócić równowartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy. Sytuacja posiadacza w złej wierze jest więc najbardziej niekorzystna, zaś roszczenia właściciela odzyskanej nieruchomości są wówczas najszersze.

Dochodzenie roszczeń uzupełniających jest ograniczone czasowo, przedawniają się one z upływem roku od dnia zwrotu nieruchomości. Właściciel ma zatem rok na wytoczenie powództwa po odzyskaniu nieruchomości. Okres za jaki właściciel może domagać się zapłaty wynagrodzenia regulują przepisy kodeksu cywilnego. Z reguły będzie to okres dziesięcioletni w odniesieniu do osób fizycznych lub trzech lat wobec podmiotów gospodarczych.

Czytaj więcej:

HM_logo.jpg   puls_biznesu_logo.png  wolters_kluwer_new_logo.png

Powrót do listy

1 marca 2018

  |  Anita Turek

Autor:

Anita
Turek

Radca prawny, Partner

Anita Turek

Mogą Cię 
zainteresować:

Media

Unijna dyrektywa o przejrzystości wynagrodzeń – na co należy się przygotować?

15 lutego 2024

Unijna dyrektywa o przejrzystości wynagrodzeń – na co należy się przygotować?
Media

Czy przepisy unijne o pracy platformowej będą zgodne z polską Konstytucją?

14 marca 2024

Czy przepisy unijne o pracy platformowej będą zgodne z polską Konstytucją?
Media

Inwestycja w nieruchomości komercyjne – na co zwrócić uwagę?

10 marca 2024

Inwestycja w nieruchomości komercyjne – na co zwrócić uwagę?
Media

Sygnaliści w organizacji – praktyka i najnowsze zmiany prawa

4 marca 2024

Sygnaliści w organizacji – praktyka i najnowsze zmiany prawa
Media

Raport MGBI 2024 – upadłości i restrukturyzacje

28 lutego 2024

Raport MGBI 2024 – upadłości i restrukturyzacje
Media

Nowy projekt ustawy o sygnalistach – czym różni się od poprzednich?

28 lutego 2024

Nowy projekt ustawy o sygnalistach – czym różni się od poprzednich?
Media

Czy przepisy unijne o pracy platformowej będą zgodne z polską Konstytucją?

14 marca 2024

Media

Inwestycja w nieruchomości komercyjne – na co zwrócić uwagę?

10 marca 2024

GP NEWSLETTER

Chcesz być na bieżąco ze zmianami prawa?
Zapisz się do naszego newslettera.